ΑΠΟ
ΤΗΝ ΑΝΩ ΧΩΡΑ ΝΑΥΠΑΚΤΙΑΣ ΣΤΗ ΠΕΡΙΘΙΩΤΙΣΣΑ
Όπως αναφέραμε ο Ιωάννης Κανναβός, βουλευτής και Υπουργός
δεν άφησε απογόνους καθ' όσον η καλή του γυναίκα είχε πολλές
αποβολές και στην εποχή εκείνη η ιατρική δεν μπορούσε να βοηθήσει.
Πούλησε και το τριόφορο αρχοντικό των Κανναβαίων και κάπου
εδώ τελείωσε η ιστορία μας στην Άνω Χώρα Ναυπακτίας μετά από
τόσες περιπέτειες και κυνηγητά από εχθρούς και ζηλότυπους
<<φίλους>>.
Όμως ο Θανασάκης όπως αναφέραμε, φοβούμενος την σύλληψη από
τον Αλή Πασά των Ιωαννίνων και όχι μόνον, αλλά και από τα
μπαξίσια που υπόσχονταν οι αρβανίτες για την παράδοσή του
στο Τουρκαλβανό ταγματάρχη Αχμέτ Πρέβιστα και στον αντικαταστάστη
του Αβδούλ καθώς και του Σωτηρόπουλου, κατέφυγε σε κρυψώνα,
σε ηλικία περίπου είκοσι χρονών.
Τη μοναδική αυτή κρυψώνα στη θέση <<Περιθιώτισσα>>
την γνώριζαν οι Κραβαρίτες ζωοκλέπτες που γύριζαν όλες τις
τρύπες και προτίμησαν εκεί να κρύψουν τον προστατευόμενό τους
Θ α ν α σ ά κ η, τον καταδιωκόμενο περί το φθινόπωρο του 1820.
Και δεν έπεσαν έξω οι
καλοί εκείνοι Κραβαρίτες, φίλοι των Κανναβαίων γιατί δεν υπήρχε
πιό ιδανική και ασφαλή κρυψώνα σε απρόσιτη θέση, μέσα σε παρθένα
και πανύψηλα δάση δρυός και πουρναριών και αριών.
Μέ άγρια και κατάφυτη οργιώδη βλάστησι στην οποία δεν μπορούσε
κανείς να υποψιασθεί για ύπαρξη ζωής.
Εκεί λοιπόν είχαν τις ταράτσες τους και τα μανδρυά τους έξη
τσοπάνηδες και ζούσαν ήσυχα μακρυά από χωριό και κόσμο, ελεύθεροι
και απηλλαγμένοι από κάθε ανεπιθύμητη επίσκεψη. Ζούσαν με
ότι παρήγαγαν, τα λίγα γιδοπρόβατά τους, το γάλα τους, το
τυράκι τους, το μαλί για τα ρουχαλάκια τους τα μάλλινα, του
αργαλειού, με τις χονδρές κάπες τους που τις είχαν για παλτό
και πάπλωμα. Είχαν και τα κηπάκια τους με τα γόνιμα χωραφάκια
τους.
Τα ονόματα αυτών των βοσκών δεν τα θυμόμαστε καλά, που να
τα σημειώσει κανείς τότε που τα μαθαίναμε από τους παππούδες,
γράφει ο κ. Κώστας ο Δασονόμος, αλλά συγκράτησε τα ονόματα
του Στάθη, του Γεωργούλα, του Καραγκούνη και του Χουλιάρα
που αργότερα έγιναν επώνυμα ως Σταθόπουλοι, Γεωργόπουλοι,
Τριανταφύλλου (του Καραγκούνη) και Γεωργίου.
Δεν γνωρίζουμε αν οι άλλοι Κανναβαίοι της Άνω Χώρας ήξεραν
τίποτα για την κρυψώνα του Θανασάκη, δεν έχουμε καμμιά πληροφορία.
Το σίγουρο είναι ότι ήξεραν το μυστικό μόνο 2-3 Κραβαρίτες
κτηνοτρόφοι και ο πατέρας της Μαρίας συζύγου του Θανάση Γερο-Στεργίου,
από τη Κάτω Χώρα Ναυπακτίας.
Μαθεύτηκε το μυστικό μόνο μετά το 1830 που απελευθερώθηκε
η Ρούμελη, όταν οι συγγενείς του Στεργίου πήγαιναν συχνά σε
επίσκεψη στη Περιθιώτισσα.
Στο μεταξύ ο Θανασάκης προσαρμόσθηκε στη νέα του ζωή σε μιά
μεγάλη ταράτσα που αποτελείτο από τρία διαμερίσματα, ένα για
τα ζώα, ένα για την αποθήκη και ένα για υπνοδωμάτιο και τραπεζαρία.
Μαζί με τη Μαρία, τη γυναίκα του δούλεψαν σκληρά και ξεχέρσωσαν
εκτάσεις για κήπους, αμπέλια, στανοτόπια και δημιούργησαν
πολλά περισσότερα από συγχωριανούς τους, που σιγά σιγά κατέφθαναν
και από άλλα χωριά.
Η Περιθιώτισσα το 1951 είχε 397 κατοίκους, το 1907 είχε 248,
αλλά από το 1961 που υπήρχαν 141 ψυχές, τώρα φθάσαμε στις
51.
Το πρώτο τους παιδί το ονόμασαν Δημήτριο προς τιμή και μνήμη
του Αγίου Δημητρίου, τον οποίον όλοι οι Κανναβαίοι της Λομποτινάς
(Άνω Χώρας) θεωρούσαν προστάτη τους και στον οποίο αφιέρωσαν
το Μοναστήρι που κτίσθηκε από τον Αντώνη Κανναβό.
Αλλά
και η κεντρική εκκλησία της Περιθιώτισσας είναι αφιερωμένη
στον Αγιο Δημήτριο.
Συνολικά
απέκτησαν επτά αγόρια και ένα κορίτσι, την Ελένη στη μνήμη
της μητέρας του Θανάση που κατακομματιάσθηκε από τα γιαταγάνια
των τουρκαλβανών, όπως αναφέραμε στο άνανδρο εκείνο ξεκλήρισμα.
Το
άτυχο αρχοντόπουλο πέθανε ένα χρόνο μετά τη Μαρία του, το
1867.
Οι λοιποί απόγονοι
Κανναβαίοι ευρίσκονται καταγεγραμμένοι στη χειρόγραφη
κατάσταση του πονήματος του κ. Κώστα του Δασονόμου και κάποιος
ελπίζω θα συνεχίσει το έργο του για τη μελλοντική μας γενεά.
